Miami Street Artist vs American Eagle Outfitters



AholSniffsGlue, asıl adı David Anasagasti, graffiti çalışmaları yapan Miami’li sokak sanatçısıdır.



American Eagle Outfitters, Inc; daha çok 15-25 yaş arasına hitap eden, Pittsburgh merkezli bir Amerikan giyim, aksesuar ve kişisel bakım ürünleri perakendecisidir.

David Anasagasti yapmış olduğu çalışmalarından bazılarının çok benzer bir şekilde ve de izinsiz olarak American Eagle tarafından kullanıldığını farkeder.

American Eagle; ihlal iddiası içeren çalışmaları, ABD, Kolombiya, Panama ve Japonya başta olmak üzere, çeşitli sosyal medya sitelerinde, reklam panolarında ve mağazalarında kullanmıştır.

David Anasagasti American Eagle’a izinsiz olarak bu kullanımlarından dolayı 23 Temmuz 2014 tarihinde dava açmıştır.

Bu çok yeni açılmış dava için henüz mahkeme tarihi belli değilken, David Anasagasti’nin arkadaşları da boş durmamışlardır.

American Eagle’nın Kolombiya’daki bir mağaza açılışı sırasında, ihlal iddasına sebep olan ikonik gözbebeklerini mağazanın hemen yanında sekiz metrelik ahşap bir panel üzerinde çalışarak, sosyal medya için pozlarını vermişlerdir.

American Eagle’nın izinsiz olarak, bu kadar benzer ve aleni bir kullanımı sonucunda, davayı David Anasagasti’nin kazanabileceğini şimdiden söylemek yanlış olmaz herhalde.

Veyahut benzer davalardaki gibi davacı ve davalı aralarında anlaşarak bu dava sürecini sonlandıracaklardır.

Bekleyip göreceğiz…

·         5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 1: Bu kanuna göre eser; sahibinin hususiyetini taşıyan ve kanunda yer alan diğer hükümler uyarınca ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulüdür.

·         Eser Sahibi ise Madde 8: Bir eserin sahibi onu meydana getirendir. Bir işlenmenin ve derlemenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir.

·         Umuma Arz Salahiyeti Madde 14: Bir eserin umuma arz edilip edilmemesini, yayımlanma zamanını ve tarzını munhasıran eser sahibi tayin eder. Bütünü veya esaslı bir kısmı alenileşmemiş olan, yahut ana hatları her hangi bir suretle henüz umuma tanıtılmayan bir eserin muhtevası hakkında ancak o eserin sahibi malümat verebilir.

Interflora vs Marks&Spencer

Marks&Spencer satın almış olduğu Google AdWords hizmetinde anahtar kelime olarak INTERFLORA kelimesini ve ona yakın varyasyonları içeren kelimeler kullanır.

INTERFLORA, 1920′lere varan geçmişiyle, İngiltere başta olmak üzere dünyanın bir çok ülkesinde faaliyet gösteren bir çiçek firması. 150'den fazla ülkede, 58.000’in üzerinde bağlı bulunan çiçek mağazaları ile bir çiçek dağıtım ağıdır. Türkiye’de de faaliyet göstermektedir.

Internet kullanıcıları INTERFLORA ve benzeri aramaları yaptıklarında; Marks&Spencer'ın çiçek teslimatı hizmeti ile ilişkili olarak gösterilen bağlantısı arama sonuçlarında çıkar.  

Marks&Spencer'ın Interflora vb. anahtar kelimeleri kullanması son derece başarılı olur. Bu sayede tam olarak 6.050.112 görüntülenir ve 434.338 kez tıklanır.

Bu kullanım üzerine 2008 yılında; Interflora ilgili Ticari Marka Kanunu (Madde 5-1a ve 5-2) altında ihlal iddiasıyla Marks&Spencer'a karşı dava açar.

Dava 5 yıl sürer ve mayıs 2013’te sonlanır.

Yüksek Mahkeme Marks&Spencer'ın, kendi web sitesine müşteri çekmek için, Google'ın arama motoru reklamlarında ilgili olmadığı anahtar kelmeleri (ticari markaları) kullanamayacağına ve haksız olduğuna karar verir.

Davanın oluşturduğu maliyetler ve oluşan ilgili tazminat bedelleri için mahkeme, önümüzdeki yıl içinde karar verecektir.

Alışılagelmiş olan marka ihlal davalarından farklı olarak litaratürde kendine yer bulan bu ihlal davası için bakalım mahkeme ne kadar tazminat bedeli belirleyecek.  

Robyn Rihanna Fenty vs Arcadia Group Brands (T/A Topshop)

Topshop: 1964'de kurulan, giyim, ayakkabı, makyaj ve aksesuar vb ürünlerin satışı gerçekleştiren İngiliz perakendeci Topshop’un bugün sadece İngiltere'de 300'den fazla mağazası vardır. 100'den fazla ülkeye de satış yapmaktadır.

Robyn Rihanna Fenty: Bilenen adııyla kısaca Rihanna, Barbadoslu R&B ve pop şarkıcısı.

2012 Mart ayında Topshop, üzerinde Rihanna’nın resmi olan tişörtler satmaya başlar.

Klip çekimi esnasında, bağımsız bir fotoğrafçı tarafından çekilen bu fotoğraf için Topshop, fotoğrafçından lisans alır. Fakat fotoğrafın sahibi Rihanna’dan kullanım için herhangi bir izin/lisans almaz.

Bunun üzerine Rihanna, 2013 yılının temmuz ayında, onayı olmadan satışın yapılması üzerine, haklarının ihlal edilmesi sebebi ile Topshop'un ana şirketi olan Arcadia Group'a dava açar

Bu sırada Rihanna’nın başka bir moda firması ile halihazırda bir anlaşması bulunmaktadır.

Mahkeme, bu kadar ünlü birinin resminin kullanılmasının; resmin sahibinden izin alınarak kullanıldığı algısı oluşturacağından ve ününün de etkisi ile satışları etkileyeceği durumunu göz önüne alarak Rihanna’nın lehine karar verir.

Mahkeme resmin kullanılmamasına, aynı zamanda yasal masrafların da Topshop’ un ödemesine ve 2013 Eylül ayında açıklanan cezaya göre de 14 gün içinde Topshop’un Rihanna’ya 200.000 euro ödemesine karar verir.

Tescil için başvurusu yapılmış markanın, başkasına ait kişi ismi, fotoğrafı, telif hakkı veya herhangi bir sınai mülkiyet hakkını kapsaması halinde, hak sahibinin itirazı üzerine tescil başvurusu reddedilir. Herhangi bir tescil başvurusunda bulunulmasa da bu hususta Yeni Ceza Kanunumuzda getirilmiş olan hükümler mevcut olup, izinsiz kullanımlar suç sayılmaktadır.Kişinin görüntüsü üzerindeki hakkı genel kişilik hakkının özel bir görünüş şeklini oluşturmaktadır. Bu hak her insanın, temel olarak kendi resmi üzerinde bunu kamuya yayma bakımından tam ve mutlak bir hakkının olması anlamına gelmektedir. Görüntü hakkı anlamındaki görüntü sadece fotoğraf ya da film çekimlerini değil aksine bir kimsenin tanınmasını sağlayan her türlü temsili de kapsamaktadır. Bu bağlamda çizgi, karikatür, fotomontaj ve hatta dublör bile görüntü hakkı çerçevesinde kabul edilmektedir. 

Jovani Fashion, Ltd. vs Fiesta Fashions

Jovani Fashion kadın elbiseleri tasarımcısı ve üreticisidir. Özellikle; abiye, gecelik ve balo elbiseleri üretir.

2010 Eylül ayında; sahip olduğu telif haklarının ihlali sebebi ile birçok üretici ve perakendeciye dava açar.

Bunlardan birisi de Fiesta Fashions’dır.

Jovani elbiselerde kullanılan pulların boyut ve yerlerinin, saten bel kısmının ve alt taraftaki tül kısmının benzerliğini belirterek haklarının ihlal edildiğini savunur.

Fiesta davayı ret eder. Telif haklarının, sadece elbiselerin yer aldığı 2 boyutlu olan kataloglar için geçerli olabileceğini, 3 boyutlu olarak üretilmiş olan elbiseler için telif hakkı alınamayacağı (not copyrightable) ve korunamayacağını belirtir.

Bölge Mahkemesi konsept olarak ayırt edici bir özelliğinin olmadığına, oluşturulan çalışmanın bir balo elbisesi göz önüne alındığında, yeteri kadar özgün bulunmadığına karar verir. Herkesin benzer bir çalışma yapabileceğini belirterek, Jovani’nin belirtmiş olduğu unsurlar için telif hakkı alınamayacağını belirtir.

Böylelikle Fiesta’nın sebep olabileceği bir ihlal durumu da ortadan kalkar.  

Bu karar üzerine, 2012 yılının sonuna doğru, Jovani bir üst mahkemeye gider:

Şikayeti benzer şekilde ret edilerek bölge mahkemesinin vermiş olduğu karar onaylanır.

Jovani son olarak 2013 Ocak ayında bu kararı da temyize götürür ve yüksek mahkeme aracılığı ile itiraz eder.

Yüksek mahkemenin ilgili itiraz için kararı henüz açıklanmamıştır.

Aslına bakarsak mahkemelerin vermiş oldukları kararlar doğrudur diyebiliriz. Katalog vb. dokümanlar telif hakları ile korunabilir. Fakat buralarda yer alan unsunlar ayrı ayrı ele anılarak telif hakkı korumasından faydalanamayabilir.  

İlgili çalışmaların korunması için başka koruma yöntemleri uygulanmalıdır. Böyle bir çalışmanın etkin bir şekilde korunmasını sağlamak için tescil edilmesi gerekmektedir. Bir tasarımın tescil edilmesi için yeni ve ayırt edici olması gerekmektedir.

Tescilli olmayan tasarımlar ise haksız rekabet unsurları ile korunmaktadır. Haksız rekabetten söz etmemiz için çalışmanın özgün olması ve iki tasarımın karıştırılması ihtimalinin olması gerekmektedir ve bu çalışmanın aleni bir duruma gelmesi yani bilinir ve toplum tarafından ulaşılabilir olması gerekmektedir.

Jovani’nin bu unsurları sağladığı pek söylenemez.

Levi Strauss&Company vs Abercrombie&Fitch Trading Co.

2007 yılında Levi’s yukarıdaki kullanım için Abercrombie’ye dava açar.

Levi’s markasının sulandırıldığını (bilinen bir markaya yaklaşma ve taklit çabası; markanın yakın benzerlerine izin verilmesi sonucu  ayırt edicilik gücünü azalması  ve markanın zamanla zayıflaması) iddia eder.

Abercrombie ise ürünlerini farklı fiyatlarla ve farklı kanallarda sattığını iddia ederek, bir problem yaşanmadığını ve ihlal durumunun söz konusu olmadığını iddia eder.

Bölge mahkemesi Abercrombie’nin lehine karar verir. Mahkeme Arcuate’in ünlü ve ayırt edici bir işaret olduğunu kabul eder. Söz konusu durum için ise; iki tasarımın ayırt edilemeyecek derecede benzer veya yakın benzer olmadığını belirterek, markanın sulandırılmasının gerçekleşmediğine, karar vererek Levi’s in iddiasını ret eder.

Levi’s temyize gider. Kararın hatalı olduğunu iddia eder. Verilen kararın benzerlik değerlendirilmesi kriterlerine göre yapıldığını, oysa değerlendirmenin markanın sulandırılması ile ilgili kanun maddelerine göre yapılmasının gerekli olduğunu belirtir.

Üst mahkeme Levis’i haklı bulur ve davada yanlış standartların uygulandığı gerekçesi ile ilgili kararı bozar ve mahkemeye tekrar değerlendirilmesi için geri gönderir. Tarih 18 Haziran 2013.

Bu kez Levi's haklı çıkabilir mi? Yoksa iddiaları yine ret mi olacak?

Şahsi fikrim %50 şansı olduğu yönünde, sizce?

JACK DANIEL’S vs PATRICK WENSINK

Jack Daniel’s tarafından, Broken Piano For President yazarı Patrick Wensink’e gönderilmiş olan, alışılmışın dışında bir ihtarname.

Patrick Wensink’in yazmış olduğu kitabın kapağının, Jack Daniel’s ın kullandığı markalarına benzediği için gönderilmiş olan bu ihtarname için, belki de en nazik, en kibar ihtarname diyebiliriz.

Kesinlikle bu kitabı raflardan kaldırın şeklinde agresif bir yaklaşım yerine, bir sonraki basımda kapağın değiştirilmesi ricası ve hatta bu konuda gerekirse destek olma teklifi eşliğinde gönderilen bir mektup.  

Böyle bir mektup karşısında olumlu bir tavır sergileyen Patrick Wensink ve yayın evi bir sonraki baskıda kapağı değiştirmeyi kabul eder.

İki tasarımı aşağıda görebilirsiniz.

Bir tasarımın ayırt edici sayılabilmesi için, ürün veya tasarım üzerinde yapılacak olan 7-8 adet değişiklik veya %30-35 oranında bir farklılık yeterli olacaktır demek, yanlış bilinen bir bilgi ve uygulamadır.

Her somut olay kendi şartları içinde değerlendirilir. Örnek olarak, yukarıda yer alan iki tasarım arasında, rahatlıkla sayabileceğimiz 7 fark olmasına rağmen, birbirlerine fazlasıyla benzediğini söyleyebiliriz.  

FRED PERRY HOLDINGS LTD vs LANDS' END

Fred Perry – 1965’den beri kullandığı çelenk logosu

İlk olarak, Fred Perry firması 1998 yılında, Lands' End’in yukarıda görmüş olduğunuz kullanımına karşı bir dava açmıştır.

Dava sonrasında taraflar Lands’ End ile Fred Perry; Lands’ End firmasının çelenk logosunu herhangi bir şekilde; giyim ürünleri üzerinde, reklam, katalog, veya benzeri şekilde bir kullanım ile perakende mağazalarda kullanmayacağına dair anlaşmaya varmışlardır.

2010 yılında ise Fred Perry aşağıdaki kullanımı tespit etmiş ve yaptıkları anlaşmayı ihlal etmesi ve izinsiz kullanım sebebi ile 18 Ağustos 2011 tarihinde, Lands’ End firmasına karşı bir dava açmıştır.

2010 yılında, Lands’ End firmasının Japonya'da iştirakinin üretmiş olduğu ürünlerden biri

İkinci dava halen devam etmektedir (Fred Perry Holdings Ltd. v. Lands’ End Inc., et al., Case No. 11-cv-05659 (USDC, Northern District of Illinois).

İlgili çelenk logosuna ayırt edicilik kazandıran, uzun zamandır kullanan ve dünyanın bir çok ülkesinde tescili bulunan Fred Perry, halihazırda ilk davayı kazanması ve anlaşması bulunması sebebi ile, bu davayı da büyük ihtimal ile kazanacaktır.